آیا پس از عمل امکان وقوع مشکلات تنفسی وجود دارد؟

بطور کلی در حین عمل زیبایی بینی در نژاد خاورمیانه ای، اصل بر کوچک کردن سایز بینی است، طبعا در طی این فرآیند مسیر عبور هوا دچار کاهش در سطح مقطع می گردد، این تغییر در صورت عدم جبران با تکنیک های خاص عمل زیبایی بینی، موجب اختلال تنفس در برخی بیماران خواهد گردید، لذا از اصول اولیه ی آموزش عمل زیبایی بینی فراگیری صحیح این تکنیک ها و حفظ تنفس بیمار است.

در حالت کلی هیچ بیماری نباید پس از عمل زیبایی بینی تنفسش بدتر از قبل باشد و بسیاری از بیماران که دچار اختلال تنفس هستند می باید بتوانند پس از عمل بهتر از قبل تنفس نمایند. حصول این نتیجه مستلزم دقت فراوان جراح، بکارگیری تکنیک های مبتنی بر حفظ کامل مخاط داخل بینی، رعایت اصول باسازی زوایای عملکردی دریچه های داخلی و خارجی بینی و انجام صحیح مراقبت های پس از عمل زیبایی بینی است.

بدیهی است عدم تخصیص وقت کافی جهت هر یک از موارد فوق در حین عمل زیبایی بینی می تواند منجر به عوارضی همچون تشکیل بافت جوشگاه در مخاط، تنگی دریچه های داخلی و خارجی بینی، عدم رفع انحراف کامل سپتوم و..... گردد که تنفس بیمار بعد از عمل زیبایی بینی را به مخاطره اندازد و علائمی همچون تنفس صدادار، احساس مقاومت در برابر ورود هوا در زمان انجام "دم"، تنفس با دهان باز در هنگام خواب، صحبت کردن با صدای شدیدا تو دماغی و عدم قابلیت انجام ورزش هوازی را به دنبال خواهد داشت. یک جراح با تجربه و موفق کسی است که بیماران وی پس از عمل زیبایی بینی کمترین مشکلات تنفسی را داشته باشند. فراموش نکنیم یک بیمار پس از عمل زیبایی بینی در طول روز حداکثر چند بار به ظاهر بینی خود نگاه می کند لیکن در هر دقیقه 16 بار با آن بینی نفس می کشد.

بینی زیبا کدام است؟
پاسخ به همین سوال هدف اصلی مشاوره قبل از عمل بیمار با جراح است. نامناسبترین رویکرد ممکن انجام یک مدل عمل زیبایی بینی خاص برای تمامی افراد (one size fits all ! ) است.
می توان به جرات گفت در صورتیکه جراخ در خصوص هر بیمار تمام ملاحظات زیبائی شناختی را لحاظ نماید تقریبا هیچ دو عمل زیبایی بینی مشابه یکدیگر انجام نخواهد شد. بینی هر فرد باید با فاصله بین چشم های وی، برجستگی پیشانی و چانه، موقعیت گونه ها و صورت، طول لب بالا و پائین و ارتفاع کلی صورت هماهنگ باشد و بینی کوچک لزوما در تمام صورت ها زیبا نیست.

بطور کلی به علت وجود ساختار سه بعدی در بینی، هر یک از نماهای بینی میباید بطور جداگانه ای اصلاح گردد . لازم است بدانیم همه نماهای بینی از لحاظ ظاهری از اهمیت مشابهی برخوردار نیستند. نظر به اینکه بطور معمول افراد حین ارتباط با یکدیگر در مقابل هم قرار میگیرند زیبایی نمای روبرو (frontal view  ) از بیشترین اهمیت برخوردار مییاشد.
 

به همین ترتیب دومین نمایی که بیش از سایرین در هنگام حضور در جمع و برقراری ارتباط دیده می شود نمای مایل ( oblique view  ) میباشد اصلاح این نما به دلیل ملاحظات و زوایای سه بعدی متعدد و مشخص بودن همزمان کلیه ساختارهای بیرونی بینی نیازمند دقت فراوان است. 

پس از آن نمای جانبی یا (lateral view ) حائز اهمیت است. هرچند که بطور معمول در هنگام برقراری ارتباط این نما کمتر به چشم میخورد لکن به علت اینکه تغییرات در زاویه نوک بینی و قوس ملایم پشت بینی در آن بیش از سایر نماها به چشم میخورد توجه بیماران را بطور خاصی به خود جلب مینماید. 

بدیهی است منظره تحتانی بینی (basal view ) در بین مناظر مختلف از کمترین اهمیت برخوردار بوده و در ارتباط معمول بین افراد به چشم نمی آید مگر آنکه بینی از پایین معاینه گردد.

آیا امکان اصلاح انحراف بینی وجود دارد؟
عمل زیبایی بینی در بینی های دچار انحراف شدید ، جزء دشوارترین اعمال جراحی پلاستیک بوده و اصلاح سه بعدی یک بینی منحرف در عین حفظ عملکرد تنفسی آن نیازمند تجربه، حوصله و دقت فراوان می باشد. ارائه جمله ی معروف (بینی کج هیچگاه صاف نمی شود) رویکرد مناسبی به بیمار واجد خصوصیات فوق نیست چرا که انحراف بینی در مناطق مختلفی از اسکلت استخوانی، غضروفی آن رخ می دهد که در برخی موارد بطور کامل قابل رفع است، لکن  انحراف شدید و دراز مدت بینی، خصوصا اگردر 3/2 تحتانی بینی واقع شده باشد، غضروفها، لیگامانها، عضلات،  مخاط، بافت زیر جلدی و پوست را درگیر کرده است و اصلاح کامل انحراف در تمام این عناصر ممکن است بطور کامل انجام پذیر نباشد. بهرحال بهره گیری از تکنیک های دقیق عمل زیبایی بینی، بهره گیری از پیوندهای متعدد غضروفی و .... موجب می گردد که میزان انحراف تقریبا در کلیه ی بیماران بهتر از قبل شده و در درصد قابل توجهی بطور کامل اصلاح گردد.

لازم به ذکر است در بسیاری موارد نیاز به پیوندهای غضروفی در حکم آتل، برای صاف کردن انحراف ها وجود دارد که تا چندی پیش از غضروف دنده ی خود فرد یا غضروف گوش وی استفاده می گردید لذا در حال حاضر امکان تهیه بلوک غضروفی با سایز مورد دلخواه و قوام مطلوب از بانک کشوری غضروف وجود دارد. این پیوندها طی فرآیند استاندارد و نظارت شده ای در دانشگاه علوم پزشکی تهران و با همکاری سازمان انرژی اتمی توسط اشعه ی گاما استریل شده و بطور امنی قابل استفاده خواهد بود. همچنین جهت اصلاح ناهمواریهای برخی نقاط بینی یا تغییر در زاویه ی اتصال پیشانی به بینی می توان از نیام پوشاننده ی عضلات که از همین بانک قابل تهیه است استفاده نمود. استفاده از این پیوندها موجب می کردد از ایجاد عوارض محل دهنده در بدن خود فرد (مثل دنده و گوش) بطور کامل پیشگیری گردد.در برخی موارد خاص نیز جهت اصلاح دفورمیتی های بینی نیاز به بهره گیری از پروتز میباشد.

آیا بینی نوک پهن قابل عمل هستند؟
اصولا سطح پوست پوشاننده ی بینی و مخصوصا منطقه نوک آن می تواند در یک طیف قرار داشته باشد، طیفی که از پوست بسیار نازک تا پوست بسیار ضخیم متفاوت است. در پوستهای بسیار ضخیم عموما غضروف های ضعیفی اسکلت بینی را می سازند و نیازمند تقویت هستند.
نکته بسیار مهم در بینی های با پوست ضخیم (یا اصطلاحا بینی نوک پهن) آنست که تغییر دادن قابل توجه در سایز بینی عموما امکان پذیر نیست. 

باید توجه داشت که قسمتی از بافت بینی که توسط جراح تغییر شکل می یابد تنها اسکلت غضروفی و استخوانی آن است و پوست و بافتهای زیر جلدی نمی بایست بطور عمده ای دستکاری گردند. در بینی های با پوست ضخیم در صورتیکه اسکلت و داربست زیر آن بطور قابل توجهی کوچک گردد، پوست ضخیم پوشاننده به علت قوام سفت و عدم قابلیت شکل پذیری و قرارگیری در یک فضای سه بعدی ثابت قادر به پائین آمدن و پوشاندن و در نهایت نشان دادن اسکلت باسازی شده زیر خود نخواهد بود و لذا وجود فضای باقیمانده بین پوست و اسکلت زیر آن موجب تجمع بافت نرم (بخصوص در ناحیه ی نوک بینی) و ایجاد نوک بینی گرد و بی شکل (bulbous tip or soft tissue polly beak) می گردد. بدین ترتیب نه تنها بینی کوچک نمی گردد بلکه نوک آن نیز فاقد معیارهای زیبا شناختی است. باید توجه داشت در این موارد پروتکل های جراحی استاندارد شامل باسازی نوک بینی با پیوند غضروف و تعبیه یک آتل محکم و واجد شکل زیبا در زیر پوست نوک بینی است. ذکر این نکته ضروری است که در این تکنیک ها علیرغم عدم تغییر سایز قابل توجه در ارتفاع بینی از سطح صورت، به علت شکل دهی مناسب عناصر زیرین پوست، ظاهر فرد بطور قابل ملاحظه ای قابل تغییر و زیباتر شدن است.
همچنین لازم به ذکر است که به علت خاصیت پوستهای ضخیم،ورم بعد از عمل زیبایی بینی در آنها دیرتر از پوستهای نازک از بین می رود و ظاهر بینی حتی تا 1 سال بعد از عمل زیبایی بینی نیز قابلیت تغییر دارد.

چه گروهی از پزشکان مجاز به انجام عمل زیبایی بینی هستند؟
سه گروه، متخصصین جراحی گوش و حلق و بینی، متخصصین جراحی فک و صورت و متخصصین عمل زیبایی بینی و ترمیمی مجاز به انجام این عمل بوده و در صورت وجود تجربه و دقت کافی هر سه گروه قابلیت حصول نتایج رضایت بخش را دارا خواهند بود. لذا نظر به این که متخصصین جراحی گوش و حلق و بینی علاوه بر عمل زیبایی بینی سایر اعمال جراحی مسیر تنفسی بینی(مانند جراحیاندوسکوپیک سینوس ، سپتوپلاستی، توده های داخلی بینی و نازوفارنکس و تنگی های کوان) را بیشتر انجام می دهند به اصول فیزیولوژیک ، عملکردی و آناتومیک ینی آشناترند، با این وجود در صورت آگاهی از اصول فوق نزد سایر دو گروه نیز نتایج تنفسی بعد از عمل زیبایی بینی مطلوب خواهد بود. بدیهی است به غیر از سه گروه فوق انجام این عمل زیبایی بینی توسط سایر پزشکان مجاز نمی باشد.

آیا نیاز به عمل دوم وجود دارد؟
در دست مجربترین جراحان دنیا بین 15-10 درصد از بیماران نیازمند جراحی مجدد می گردند لکن مشاوره ی کامل قبل از عمل، توجه به اصول تنفسی در حین عمل و اعمال دقت و حوصله کافی عوامل کاهش دهنده ی این درصد خواهند بود.

عوارض عمل زیبایی بینی چیست؟
در این عمل به طور کلی به علت وسعت دستکاری بافت های مختلف علائم التهابی واضحی پس از عمل زیبایی بینی وجود خواهد داشت. از جمله عوارض بروز خونریزیهای زیر و اطراف چشم است. در گذشته میزان این خونریزیها زیاد و قابل توجه بود لیکن با استفاده از تکنیک های جدید استئوتومی این عارضه در حداقل ممکن بوده و مقادیر مختصر بوجود آمده در برخی بیماران ظرف مدت 4 تا 5 روز رفع می گردد. ترشحات خونابه ای رنگ از بینی تا چند روز بعد از عمل زیبایی بینی طبیعی بوده و عمدتا نیازی به درمان خاصی ندارد. در گذشته جراحان جهت بند آوردن خونریزیهای مخاطی پس از اتمام عمل از فتیله های آغشته به پماد آنتی بیوتیکی در بینی بیماران استفاده می نمودند، وجود این فیتله ها اولا باعث قطع کامل تنفس از راه بینی در طی چند روز پس از عمل زیبایی بینی می گردید و ثانیا تحمل فشار حاصل از آن بسیار دشوار بوده و در هنگام خارج ساختن آن نیز عموما درجاتی از خونریزی بافتی و بعضا درد شدید منجر به افت موقت سطح هوشیاری (غش) رخ می داد لکن با تکنیک های جدید حفظ کامل مخاط داخل بینی و عدم آسیب به آن و بهره گیری از اسپلینت های مخصوص جایگزین،(soft Doyle splint  ) نه تنها بیماران بلافاصله پس از اتمام عمل و در اتاق بهبودی قادر به تنفس از راه بینی خواهند بود بلکه در آوردن آن هم به علت خاصیت نرم، ارتجاعی و سطح لغزنده آن کاملا بدون درد صورت می گیرد.

ورم بعد از عمل زیبایی بینی تا چند هفته و در برخی تا چند ماه (ودر پوستهای ضخیمتر حداکثر تا 1 سال) ادامه خواهند داشت و عارضه محسوب نمی گردد.
افتادگی نوک بینی پس از عمل زیبایی بینی اصولا یک عارضه جراحی ناشی از عدم بکارگیری تکنیک های صحیح بوده و در حالت معمول نباید رخ دهد. چسب زدن صحیح می تواند در شکل دهی سریعتر بافت ورم کرده موثر باشد لکن شکل کلی بینی، ارتفاع، چرخش و برجستگی نوک بینی باید حین عمل بطور کامل بازسازی گردد و به امید شکل داده شدن با چسب رها نگردد.

انسداد مسیر تنفس از راه بینی، صدادارشدن تنفس، وجود ترشحات فراوان بدبو و غلیظ و خشک تا بیش از 6 ماه از انجام عمل زیبایی بینی، تغییر صدا بصورت تو دماغی،..... در صورتیکه قبل از عمل جراحی وجود نداشته باشند عموما نشانه عدم لحاظ کردن دقت کافی حین عمل زیبایی بینی بوده و با تکنیک های صحیح و به خرج دادن حوصله و دقت کافی قابل پیشگیری می باشند.